30 Ocak 2020 Perşembe

NAS SURESİ


                         Bismillahirrahmanirrahim
“De ki: Cinlerden ve insanlardan; kıvrılıp kıvrılıp saklanan sinip sinip gizlenen vesveseden, o sinsi vesvesecinin kötülüğünden / şerrinden, insanların Rabbine, insanların Melik’ine, insanların ilâh’ına sığınırım.”
(Nas-1,2,3,4,5,6)
                  NAS SURESİNİN YORUMU AÇIKLAMASI
                    Rahman ve Rahim Allah'ın adıyla...
       Övünmek, cümle âlemleri zatından yaratan ve o yarattıklarında mevcut iken kendini gizleyen âlemlerin Rabbine mahsustur. Selama lâyık olan ise, Allah’ın kulu ve elçisi Hz. Muhammed (sav) ve evladı resuldür.    
“De ki: Cinlerden ve insanlardan; kıvrılıp kıvrılıp saklanan sinip sinip gizlenen vesveseden, o sinsi vesvesecinin kötülüğünden / şerrinden,
     Arapça okunuşunda ayette geçen “hannas” ifadesi, şeytanın sinsilik vasfı/özelliği olup geri çekilerek, büzülerek, sinerek, fırsat bulunca da vesvese vermek için dönüp gelen, Besmeleyi, Allah zikrini işitince kaçan, gaflete dalınca tekrar musallat olan şeytanı ifade eder.
     Her insanda görme, işitme, tatma, dokunma ve koklama olan beş zahir Hissi/duyusu olduğu gibi Akıl, idrak, hafıza, hayâl, vehim olan beş batın hissi/duyusu vardır. Ve her insan bu hisler/duyular ile etkilenip müteessir olur. Şeytan; hannas özelliği ile daha ziyade insandaki vehim hissinde barınır. Ki, eğer bir kişi ilim tahsil ettiği akıl hissini işleterek şeriat ilmini tahsil ile abdestli olarak kuranın emir ve yasaklarına uyarsa. Tarikat ilmini tahsil ile de kâmil mürşidin zikri daim telkini kalbine yerleşirse. O kişinin her nefesi zikrullah ile alınıp verildiğinden şeytan, böyle bir kula musallat olamadığı gibi, onu görünce o kulun olduğu yerden uzaklaşıp kaçar. İşte böyle bir insan ancak, kuran kaynaklı ilmi şeriata ilmi tarikata itaat etmekle yüce Allah’a sığınmış olur.
     Şeytan/İblis insanlara kötülüğü/şerri kendi suretiyle görünüp veremez. Çünkü iblis cin taifesindendir ve cinlerin kendine ait suret ve şekli olmaz. Bundan dolayı Şeytan, vehim duyusundaki vesveseyi genellikle falcılık, büyücülük, astrolog vb. gibi gelecekten gaipten haber verme işleri ile uğraşanlar suretinde verdiği gibi, nakıs sahte kâmil olmayan mürşid, irfanı olmayan arif/âlim vb. insan suretlerinde görünerek te verir. Şöyle ki:
      Şeytan Falcı suretinde göründüğünde; ‘üç vakte beş vakte kadar sen şöyle olacaksın böyle olacaksın gibi vb. söylemlerle...’  Şeytan Büyücü sureti ile göründüğünde; ‘sana şöyle şöyle büyü yapılmış, bu büyüyü bozmazsan hastalanrsın, işlerin olumsuz olur gibi vb. ifadelerle…’ Şeytan astrolog suretinde göründüğünde; ‘bu yıl veya önümüzdeki zamanda şöyle şöyle olaylar olacak, falanca kişi ölecek, falanca burçtakiler sevinecek, falanca burçtan olanlar üzülecek gibi vb. ifadelerle…’ Şeytan; zamanın evliyası, zamanın gavsı, zamanın kâmili, arifi, âlimi, dervişi ve mürşidi vb. suretlerle göründüğünde; ‘şahsının veya kontrolündeki organizasyona maddi yardım ve hizmet etmezsen zillete uğrarsın, başın belâdan kurtulmaz. Eğer hizmet eder yardım yaparsan olumsuzluklar senden uzaklaşır vb. gibi telkin ve söylemlerle…’ Şeytan evham / vesvese vererek insana tesir eder.
Bu bahsettiğimiz vb. türdeki vesveseler; şeytanın/İblisin İnsan suretinde görünmesiyle oluşan vesveselerdir.
      Şeytanın Cin olarak tesir edip vesvese vermesi ise şöyledir:
      Cin; latif, yani cisim ve şekil ve suretle alakası olmadan kalbimize gelip vesveseyi / evhamı hareketlendiren havatırlar, yani akıl ve ilimden yoksun/mahrum olan fikir ve düşüncelerdir. İnsandaki Vehim hissi; akıl ile değil de hayâl hissi ile birleşip ittifak ederse, o kişinin vesvese yüklü havatırları hayalinde şekillenip suretlenmekle o kişi cinlere karışır. Ve böyle bir insan Allah’ın Resulünün yolundan uzak kalır. Eğer bir insan akıl hissini işleterek kuran kaynaklı şeriata ve daim zikre mazhar olmaz ise, o kulun vehim hissinde hannas / sinsi vasfı ile barınan şeytan onu her an sapkınlığa, Allah’a ve elçisine asi olma kötülüğüne / şerrine yönlendirir. İşte bu ayetlerde gerek insan suretinde, gerekse cin olarak açığa çıkan vesvesenin, o sinsi vesvesecinin / şeytanın bu tür kötülükleri/şerleri ifade ediliyor…
      Ve devamındaki ayetlerde Şeytanın bu şer ve kötülüklerinden insanın korunmasını beyanla:
“İnsanların Rabbine, insanların Melik’ine, insanların ilâh’ına sığınırım.” Buyruluyor.
       Bu ayetlerde özellikle ifade edilen insanın Rabbine, Melikine, İlâhına sığınmasının izahı ise şöyledir:
Kuran kaynaklı şeriat ve tarikat ilimleri olduğu gibi Hakikat ve marifet ilimleri de vardır. Bunu ifadeyle Pir Seyyid Muhammed Nur Hz: “Kuran şeriat, tarikat, hakikat, marifet ve yedi mertebe üzerine inzâl olmuştur”. Diyor. Yunus Emre Hz. “şeriat tarikat yoldur varana hakikat marifet ondan içeri”. Ve Niyazi Mısri Hz. Şeriatın sözleri hakikatsız bilinmez, marifetin sırları tarikatsız bulunmaz” buyurmuşlardır.
Rivayet olunur ki: “Hz. Resulullah efendimiz mescidin kapısında gördüğü iblise ne işin var burada der, İblis; içerde namaz kılanın namazını bozacağım fakat orada uyuyandan dolayı giremiyorum diyor. O uyuyan kişinin daim zikir ve hikmet ehli birisi olduğunu gören Hz. Resulullah; “hikmet ehlinin uykusu cahilin ibadetinden efdaldir”  buyuruyor. Ki Hikmet ehli; şeriat, tarikat, hakikat ve marifete mazhar olup her tecellide Rabbini tanıyan insanı Kâmil’dir.
      Bunu beyanla; kuran kaynaklı şeriat ve tarikat ilimlerine mazhar olmak insandan şeytanı uzaklaştırdığı gibi, Hakikat ve marifet ilimlerine Mazhar olmak ise, insanı Hakk’a kavuşturup her tecellisinde Rabbini müşahedeye eriştirir.
        Hakikate göre; Rabbine arif olup Rabbine Kavuşmak için yaratılan insanı; Gözünün gördükleri, sahibi oldukları, muhabbet ettiği / sevdiği şeylerin tesiri Hak’tan ayırır. Ve insanı Hak’tan ayıran bu şeylere masiva, yani kulu cenabı Hak’tan ayıran gayrıyet denir. Ki bir kulun bu masivadan / gayrıyetten kurtulabilmesi için; Gözünün Hakk’ın gayrısı olarak gördüklerinden insanların Rabbine. Kendine ve halka nisbet ederek zan ile sahiplendiklerinden insanların Malikine. Hakk’ın gayrısına muhabbet ederek sevdiklerinden insanların İlâhına sığınması icap eder. Şöyle ki:           

İnsanın Rabbine sığınması
:


      Cümle âlemleri kendi zat-ı mevcudiyetinden yaratan/halkeden yüce Allah’ın, vahdet’inden (Bir’liğinden) kesret/çokluk âlemindeki zahir olup açığa çıkışı Rububiyetidir. Ve bunu ifadeyle; Hadisi şerifte; “Rabbiniz apaçıktır onu örtecek bir şey yoktur” buyrulduğu gibi kuranda “… o zahirdir/apaçıktır…” (Hadid-3) beyanı ve benzer beyanlar vardır. Pir seyyid Muhammed Nur Hz: “Rububiyet mevcudata hastır” diyor. Ki ehli kemal; “Rububiyet umumi Rab ve özel Rab olmakla tesir eder. Umumi olan Rab âlemlerin rabbi’dir, özel olan Rab ise her insanın hiç kimseye benzemeyen kendine ait özelliğidir” demişlerdir.
      Bir insanın gözünün gördüğü masivadan/gayrıyet tesirinden arınıp Rabbine sığınabilmesi için; insanın gerek enfusunda (kendinde), gerekse afakında (kendisinin haricinde) cümle eşyada Rububiyetiyle mevcut ve zahir olan Rabbine itaat etmesi, zikri daim uyanıklığıyla gafletten uyanması, tevhidi Hakiki irfanıyla cehaletten arınıp, Rabbine arif olması ve Rabbine kavuşması icap eder…

İnsanın Melikine sığınması:


       Melik; mülkün sahibi demektir. Ki bunu beyanla Kuranı kerimde; “O gün onlar ortaya çıkarlar. Hiçbir şeyleri Allah'a gizli kalmaz. Kimindir bugün mülk/saltanat? O Vâhid/Bir ve Kahhâr olan Allah'ın!” (Mümin-16) Buyrulur. Yüce Allah Rububiyetiyle cümle varlıkta mevcut ve zahir olduğu gibi, insanın ve cümle varlığın / mülkün sahibi olmakla da Malik’tir. Çünkü cenabı Hak Hz.leri zat’ı tekliğinden sıfatlarını, sıfatlarından isimleri ve fiilleri ile tecelli etmesiyle cümle âlemler yaratıldı ve halen yaratılmakta. Ki dünyada ahrette görünen ve görünmeyen cümle varlıklarda yüce tanrı zatı ile mevcuttur. Eğer Hakk’ın zat’ı mevcudiyeti olmasa hiçbir şey var olmaz. Her şey Hakk’ın zatı ile var olup zindedir. Bu itibarla yüce Allah cümle mülkün varlığın hükümdarıdır Maliki’dir.
       Fakat insan; kendine nisbet ettiği vücudu varlığına, sosyal çevresine, mal mülk ve makamına gaflet ve cehaletle sahip / Malik olduğunu zannetmekle, masivayı/gayrıyeti Hakk’a perde yapar. Ve Malik olan Allah’tan gaflet ederek Cenabı Hakk’a kavuşamaz. İşte bu ayette insanın kendinde ve cümle varlık ve mülkte Malik olan Allah’ı, ilmi tevhid marifetiyle tanıyıp, ona vuslat edip kavuşmasını ifadeyle; İnsanın Malikine sığınması beyan olunuyor...

İnsanın ilâhına sığınması:
      Kuranı kerimdeYerde Gökte Allah’tan başka ilâhlar olsa idi ikisi de fâsid olmuş gitmişti…” (Enbiya- 22) Buyrulur. Bu ve benzer ayet beyanlarından anlaşıldığı gibi Allah’tan başka, Allah’tan gayrı ilah yoktur. Fakat insan cehaletle gaflete düşer ve Allah’tan gayrısını ilâh edinir ki, bunu ifadeyle kuranda; “şu arzusunu/hevasını ilâh edineni gördünmü” (casiye-23, Furkan-43) buyrulur.
      Bir kişinin hevasını / arzusunu ilâh edinmesinin izahı şöyledir:
İnsan, nefsinde/kendinde ve cümle âlemlerde mevcut olan cenabı Hak’tan başka şeylere yönelerek Hakk’ın gayrısına zannıyla muhabbet ederse, o muhabbet ettiği / sevdiği şeyi kişi ilâh edinmiş olur. Bunu beyanla ehli kemal; “her kalpte insanın nefsine hoş gelen şeylerin muhabbeti (sevgisi) vardır, bunların hangisi kalpte galip olursa insan o galip olanla meşgul olmakla, o muhabbet edip sevdiği şey doğrultusunda kulluk yapar,” demişlerdir. Hz. Mevlana ise; “Göz nereye bakar gönül oraya akar, Gönül nereye akar ayak oraya koşar.” Buyurmuştur.
      Oysa Hakikat’a göre insan, Yüce Allah’a Kuran kaynaklı ilmi şeriatla itaat, kuran kaynaklı ilmi tarikatla muhabbet edip, onu tevhidi hakiki marifetiyle tanıyarak Hakk’a kavuşması için yaratıldı. Ve bunun için insan bu yeryüzü âleminde imtihan oluyor. Eğer bir insan, zikri daim ve tevhidi hakiki keşfi irfanıyla kalbindeki gayrıyet muhabbetlerine Allah’ın muhabbetini galip kılarsa, o insanın ilâhı o zaman Allah olur. Ve o kul kendinde ve cümle eşyada mevcut olan Allah’a muhabbetle itaat ederek, vuslat edip kavuşur ve Hakk’ın Beka’sı ile ebedi beka bulur. Ve böylece insanların ilâhı olan Allah’a sığınır… Vesselam.

      Velhasıl; Baştan sona muazzam bir dua / niyaz olan Nas suresinin yorumu / açıklaması hatalarıyla beraber tamamlandı. Yüce Allah her şeyi en iyi bilendir.
                                                Nejdet ŞAHİN
                                                14 Ocak 2020

Hiç yorum yok: