Külde olucu küldür.Yani bütün mevcudat her şeydedir ve de her bir zerrededir. Külde olucu küldür sözünden maksat;Alemler küldedir,kül de Hak’tadır.Cenabı Hak vücut yönünden bütün zerrelerde mevcutluğu ile zahirdir.Fakat küll zahir olmaz ancak gizli olur,ateşin çakmak taşında gizli olduğu gibi.Şu bir gerçektir ki,ağacın çekirdeğinde ağacın küllisi mevcuttur.Bu yüzden mevcudatın küllisi de bir zerrede mevcuttur.Fakat külün zuhuru yoktur.Ağacın çekirdekte mevcutluğu gibidir.yani ağaç,çekirdekte gizlidir.Tohum,toprakta büyüyüp geliştiğinde ağaç olur ve ağacın her bölümünde,örneğin,dal budak ve yapraklarında yani ağacın tümünde tohum vardır.Ağaçta tohumu görmek mümkün olduğu gibi,bütün mevcutta Allah’ın vücudunu görmek mümkündür.Bu bir misaldir.Külün vücudu Hak için gerekliliktir. Allah’ın bütün varlığı alemin her zerresinde tümüyle Vardır. zerrede noksanlık yoktur. Şimdi,bütün mevcudat,batın(iç) yönüyle,zerreden bir cüz’dür.Zerre de, zahir(dış) yönüyle, mevcudattan bir cüz’dür.Yani, mevcudatın tümü zerreden bir cüz, zerre de,mevcudattan bir cüz’dür.Yukarıda örneği verildi;ağacın tümü,dal ve yaprakları bilkuvve(düşünce hali,fiile dönüşmeden önceki durumu) çekirdekte mevcut ve gerçektir.Çekirdek de,ağacın herbir cüzünde bilfiil(iş olarak açığa çıkan,sırf kendisi) görünür.Kül,külde olup çekirdeğin ağaçta küllisi olduğu gibi,alem de asıl’da gerçek ve mevcuttur.O,asıl’da Allah Tealadır.Eşya onun zatı ile ayaktadır.yani,eşya Allah Teala Hz.leri ile ayaktadır.O,asl,Hak’ın zatıdır ve gerçektir. O,asıl ki tecelli yönüyle asıl ve gerçektir.Çünkü Hak’kın zatı,hakikat ve ehadiyet yönüyle kendinden başka hiçbir şeye ihtiyacı yoktur.Hakkın zatı alemlerin küllisinde mevcuttur ve gerçektir.Külliyet demek;kesret(çokluk) itibarıyladır.Bu itibar bizim bilgi ve anlayışımıza nisbetledir.Oysa gerçekte ne külliyet ne kesret ne cüz’iyet.ne de vahdet vardır.
Kesret itibari ile zuhuru dediğimiz bize göredir.Bakara-31.ayette cenabı Hak şöyle buyurur;“Ve Adem’e isimlerinin hepsini öğretti.”Bize bildirmek ve anlatmak için kesret ve itibarat denilir.yoksa,Hak’kın zatından başka varlık yok ki kesreti olsun.Ya,biz dediğimiz bizlik nedir?Biz demek,Hak’kın varlığı ile varız demektir.Çekirdeğin,büyüyüp gelişmesiyle olan tecellisi,ağaç ve yapraklar yani kesret var görünür.Ağaçtaki dal,yaprak ve meyveler çekirdeğin zuhurudur,görünmesidir.Çekirdekte kesret(dal,yaprak,meyve) var mı?bunun gibi bu alem de,zat’ın kendi görüntü ve tecellisidir.Bunlar,bize anlatmak ve bildirmek için bu şekilde söylenir.Yoksa Kassas suresinin 88.ayetin de Cenabı Hak;”Allah’ın zatından başka şey yoktur,ancak onun yüzü bakidir,”buyurmaktadır.Sonuç olarak,alemde gerçek olan Hak’kın zatıdır,asıl O’dur,O asılda,külliyet ve kesret itibaridir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder